Кафедраи таърихи халқи тоҷик (аз соли 2021 мудир – н.и.т., дотсент Асрориён Ҷонибек Одилпур) 2 декабри соли 1974 ташкил шудааст. Дар пешрафти корҳои илмиву таълимии кафедра донишмандони мӯътабари илму фарҳанги тоҷик, ба мисли докторҳои илми таърих, профессорон Р. А. Набиева, С. Мухторов, З. И. Акрамӣ, М. Ф. Зикриёева, Қ. Р. Расулиён, Собирова Қ. Д., дотсентон Ҷ. Асрориён, Н. Ҳакимов, Ю. Шодипур, Н. Хуҷасаидова, Ҷ. Ҷӯраев, Ф. Қараев Ш. Шарипов, Ҷ. Шарипов, Н. Тоҷов, М. Равшанзод ва ғайра саҳми арзанда доранд. Онҳо ба шогирдон таърихи халқи тоҷикро аз замонҳои қадим то ба имрӯз таълим дода, онҳоро дар рӯҳияи худшиносӣ ва меҳанпарастӣ тарбия месозанд. Имрӯзҳо дар қатори ин устодони ботаҷриба, инчунин, номзадҳои илм Я. Набиев, Г. Муҳаббатова, Н. Абдуҳамидов, С. Муродов, М. Салимзода ва дигарон ба донишҷуён аз асосҳо ва навгониҳои таърихи миллати бостониамон сабақ медиҳанд.
Дар назди кафедра маҳфили «Пажӯҳандагони Аҷам» ва маҳфилҳои илмӣ-амалии устодони пуртаҷрибаи кафедра амал менамоянд. Ҳамзамон саҳми ҳайати профессорону кормандони кафедра дар замони соҳибистиқлолӣ боз ҳам афзоиш ёфта, он ба яке аз дастовардҳои муҳиму назаррас дар омода кардани мутахассисони рақобатпазир мубаддал гаштааст.
Кормандони кафедра
Ҷонибек Одилпури Асрориён – мудири кафедра н.и.т., дотсенти кафедраи таърихи ҳалқи тоҷик, асрҳои миёна ва бостоншиносии ДМТ.
Муаллифи филмномаҳои мустанади телевизионии «Кулон», «Нозкул», «Ҳулбук», «Саразм», «Диёри Деваштич», «Фалғар», «Чоргул», «Раштонзамин», «Тахти Сангин», «Чорсу», «Авранги муҳаббат», «Рӯдакиёна», «Эмомаскара», «Сангтӯда», «Висагирд», «Кишвари муъҷизаҳо», «Меғатон», «Кишвари пешорӯи хуршед», «Пушинг», «Дар домани куҳи Бобои Об», «Фарзанди диёри нур», «Чароғони рӯзи испанд», «Наврӯз», «Баюгонӣ», «Чакан», «Шаби арӯсӣ», «Чилла», «Гурғулӣ», «Як каф дуо», «Бобунаи ормонҳо», «Зеби садҳо достон», «Сада» ва «Мастчоҳ». Узви Иттифоқи нависандагони Тоҷикистон. Барандаи ҷоизаи Иттифоқи журналистон ба номи А. Лоҳутӣ. Аълочии фарҳанги ҶТ, Аълочии матбуоти ҶТ, Аълочии телевизион ва радио (2009), Аълочии маорифи ҶТ (2010), Барандаи ҷоизаи журналистон: «Радиорасонаи зиндагӣ-2008». Ғолиби озмуни “Ҷило” дар соли 2014, дорандаи медали “Хизмати шоиста”.
Ос.: Фидоиён. (ҳаммуалиф) Кӯлоб, 1991; Авроқи рангини Кӯлоб. – Кӯлоб, 1992; Кишвари пешоруйи хуршед. – Д., 1992; Мавод доир ба назарияи фарҳанг (китоби дарсӣ). –Д., 1994; Пуяндагони ҳикмати фарҳанг. –Д., 2002; Тоҷикон: миёни хиёнату хун. –Д., 2008; Босмачизм ва Болшевизм: воқеият ва таҳриф. –Д., 2010; Гурғулӣ: гузориш ва нигориш. –Д., 2010; Тахти Сангин (ҳаммуаллиф). – Д., 2012. Куляб в памятниках истории и культуры. –Д., 2019.; Фалак: Сайри таърихӣ ва тафсири фарҳангшиносӣ. – Душанбе: “Адиб”, 2021. – 206 с.; Ман ҳамонам, ки…- Душанбе:”Адиб”, 2023. – 196 с.; Таҳкими ҳувияти миллӣ ва таълими худшиносӣ// Ҳаммуаллиф. Дастури таълимӣ./ Барои сарбозон ва афсарони ҚС КДАМ ҶТ. – Д., 2023. – 58 с.; Достони Нозкӯл, шаҳбонӯи Ғелот ва аспони хатлӣ. – Д., “Балоғат”, 2023. – 406 с.; Таърихи халқи тоҷик (васоити таълимӣ барои донишҷӯёни макотиби олӣ). Ҳаммуаллиф. – Д., 2023. – 308 с.; Барномаи таълимии Таърихи муосири Тоҷикистон. Ҳаммуаллиф. – 80с.; Марзбон. – “Мулквар”, 2024.-Д.,-416 c.; Чил ҳунари як мард Раҳмондӯсти Қурбониён// Д., “Балоғат”, 2024. 96 саҳ. ва ғ.
ҚАҲҲОР РАСУЛИЁН– д.и.т., профессори кафедраи таърихи халқи тоҷики факултети таърихи ДМТ. (тав. 7.03.1953). Хатмкардаи Донишгоҳи миллии Тоҷикистон. Соли 1992 дар мавзуи “Равобити фарҳангии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо ҷамоҳири моварои Қафқоз” рисолаи номзадӣ ва соли 2011 дар мавзуи “Таърихи фарҳанги халқи тоҷик дар чаҳоряки аввали асри ХХ” рисолаи докторӣ дифоъ намудааст. Муаллифи беш аз 30 китоб ва беш аз 500 мақолаи илмию оммавӣ мебошад. Қ. Расулиён “Корманди шоистаи Тоҷикистон”, узви Иттифоқи журналистони Тоҷикистон, узви “Бунёди байналмилалии эроншиносӣ”, “Аълочии матбуоти Ҷумҳурии Тоҷикистон”, “Аълочии фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон”, “Аълочии маорифи Ҷумҳурии Тоҷикистон”, “Аълочии маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон”, барандаи ҷоизаи Иттифоқи журналистони Тоҷикстон ба номи А. Лоҳутӣ буда, бо медалҳои ҷангию меҳнатӣ ва ифтихорномаҳо мушарраф гардидааст.
Ос.: «Таърихи мухтасари Инқилоби исломии Эрон» (1998), «Эрон» (2002), «Аз Бухорои шариф» то «Иди тоҷик» (2003), «Нигоҳе ба равобити фарҳангии Эрон ва Тоҷикистон» (2004), «Ду ҳазор соли таърихнигории тоҷикон» (2005), «Кишварҳои ҷаҳон» (чопи аввал – 2006, чопи чаҳорум – 2016), «Тоҷикистон» (чопи аввал – 2006, чопи шашум – 2015), «Низоми маориф дар Ҷумҳурии Исломии Эрон» (2007), «Эрон сарзамини фарҳанг ва ҳунар» (2007), «Осори таърихӣ ва фарҳангии Тоҷикистон» (2008), «Дашти Ҷум» (2009), «Маориф ва матбуоти тоҷик дар ибтидои асри ХХ» (2011), Кишварҳои ҷаҳон.-Д.: (2013), Осори мунтахаб. Ҷ.I -Д.: (2014), Таърихи умумӣ.- Д.: (2014), «Тоҷик кист?» (2015), Ифтихори ватандорӣ.-Д.: (2016), Таърихи умумӣ.- Д.: (2016), 25 Зинаи камолот.-Д.:(2016), Осори мунтахаб. Ҷ.II -Д.: (2017), Аз остон то камолот.-Д.: (2018), “Пантуркизм: дирӯз ва имрӯз”.-Д.:(2019), Таърихнигории таърихи халқи тоҷик.-Д.: (2020), Зиндагӣ чист?.-Д.: (2020), Таърихи Тоҷикистони Шӯравӣ.-Д.:(2021), Осори мунтахаб. Ҷ.III.-Д.: (2021), Таърихи халқи тоҷик дар як нигоҳ.-Д.: (2022), Осори мунтахаб. Ҷ.IV -Д.: (2022), Ҷуғрофияи сарзамини тоҷикон ва шаҳрҳои қадими он.- Д.: (2024), Осори мунтахаб. Ҷ.V -Д.: (2024) ва ғ.
Зикриёева Малика Файзиевна – д.и.т., профессори кафедраи таърихи халқи тоҷики факултети таърихи ДМТ.
Муаллифи зиёда аз 150 таълифоти илмию методӣ. Таҳти роҳбарии ӯ чор нафар аспирант рисолаҳои номзадӣ дифоъ намудаанд. Ҳамчунин аъзои Шӯро оид ба дифои рисолаҳои докторӣ дар соҳаи таърихи назди ДМТ буда, барои тайёр намудани кадрҳои илмӣ саҳм мегузорад. Муаллифи 4 монография, 6 брошюра, 4 дастури таълимӣ ва 120 мақолаи илмӣ мебошад.
Ос.: Саҳми комсомоли Тоҷикистон дар тарбияи меҳнатии ҷавондухтарон.– Д.,1985.-24с.; Комсомоли Тоҷикистон ва тарбияи ҷавондухтарон. -Д., 1988; Таърихнигории масъалаи занони Тоҷикистон.–Д.,2001; Барномаи таърихи навтарини Россия барои донишҷӯёни мактабҳои олии Ҷумҳурии Тоҷикистон. -Д., 2004; Чашмаи ҳаёт. – Д., 2006. (бо ҳаммуаллиф); Таърихи Ватан. Дастури таълимӣ-методӣ. –Д., 2007 (боҳаммуаллиф); Тоҷикистон дар асри ХХ ва ибтидои асри ХХI. – Д., 2008. (бо ҳаммуаллиф); Таърихи халқи тоҷик. –Д., 2010. (бо ҳаммуаллиф); Инъикоси таърихи занони Тоҷикистон дар асарҳои профессор Р.А.Набиева.–Д., 2016. (бо ҳаммуаллиф); Саҳми профессор Р. А. Набиева дар омӯзиши таърихи халқи тоҷик. –Д., 2017. (бо ҳаммуаллиф.); Нақши профессор Р.А.Набиева дар таҳқиқи масоили мубрами таърихи халқи тоҷик. –Д., 2018. (бо ҳаммуаллиф); Зан дар масири таърих. –Д., 2018; Барномаи фанни таърихи халқи тоҷик.–Д., 2018; Асосҳои методологии ва назариявии масъалаи занони Тоҷикистони соҳибистиқлол.-Д.:, 2019; Таърихнигории масъалаи занони Ҷумҳурии Тоҷикистон.-Д.:, 2020; Иштироки занон дар ҳаёти ҷамъиятию сиёсии ҶТ.-Д.:, 2021; Таърихи халқи тоҷик китоби дарсӣ барои синфи 11 муассисаҳои таҳсилоти умумӣ. Нашри чорум.-Душанбе.: Маориф, (бо ҳаммуаллиф.); 2022, 280 с. Нақши занон дар рушди иқтисодиёти ҶТ.-Д.:, 2023; Саҳифаҳои таърихи занони тоҷик.-Д.: 2024.-230с. (бо ҳаммуалл.); Саҳми олимаҳои таърихшиноси Тоҷикистон дар инкишофи илми таърихнигории Ватанӣ.-Д.:2024.- 270с., ва ғ.
Акрами Зикриё – д.и.т., профессори кафедраи таърихи халқи тоҷики факултети таърихи ДМТ.
Муаллифи зиёда аз 100 мақолаи илмӣ, монография ва китобҳои дарсӣ мебошад. Соли 1991 дар мавзӯи «Участие комсомола Таджикистана в подготовке и повышении культурно-технического уровня рабочей молодёжи 1976-1988 гг.» рисолаи номзадӣ ва соли 2003 дар мавзӯи «Подготовка и повышение культурно-технического уровная рабочего класса Таджикистана в 60-е- 80-е годы» рисолаи докторӣ дифоъ кардааст. Бо марузаҳои илмӣ дар конференсияҳои байналмилалӣ дар шаҳрҳои Москва, Санкт-Петербург (Россия), Алмаато, Нурсултон (Қазоқистон), Бишкек (Қирғизистон), Дашачуз, Ашкобод (Тукманистон), Станбул, Анталия, (Туркия), Берлин (Олмон), Пекин, Сиян (Ҷумҳурии халқии Чин) баромад намудааст. Як нафар рисолаи докторӣ ва 7 нафар рисолаи номзадиашонро зери роҳбарии З.И. Акрамӣ дифоъ намудаанд. Барои хизматҳои шоён бо ифтихорномаҳои зиёд ва аълочии маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон, аълочии фарҳанги Тоҷикистон, медали «Барои хизматҳои арзанда, барои рушди илми Қазоқистон» сарфароз гардонида шудааст. Ос.: Подготовка и повышение культурно- технического уровня рабочих кадров в Таджикистане (1976-1986 гг.). –Д.: Сино. 1996; Рабочий класс Таджикистана в 60-80-е годы. Рук. Тадж. Гос. Нац. Унивт. –Д., 1998; Национальные особенности роста рабочего класса Таджикистана (60-80-е гг.). –Д.: Ирфон, 1991; Таджикский государственный национальный универистет: основные вехи истории. –Д.: Эр-Граф, 2008; Гражданская война в Таджикистане (1918-1923). –Д.: ТГНУ, 2001; Иҷлосияи XVI Шӯрои Олии Ҷумҳурии Тоҷикистон (бо забони тоҷкӣ, русӣ ва англисӣ).-Д., Дониш, 2017; Актуальные проблемы истории социально – классовой трансформации таджикского общества (рабочий класс). -Д., Дониш, 2017; Босмачигарӣ: Воқеият ва тахайюлот. -Д., Дониш, 2019; История таджикского народа. Учебное пособие для студентов неисторических факультетов ВУЗов. -Д., ТНУ, 2020.
СОБИРОВА Қурбонбегим Давлатқадамовна (таваллуд 11.01.1963, деҳаи Бувед, ноҳияи Шуғнон), муаррих, доктори илмҳои таърих (2015). Ассистенти кафедраи таърихи умумӣ (1998–2003), муовини декан оид ба таълим (2004–05), мудири кафедраи таърихи халқи тоҷики Донишгоҳи давлатии шаҳри Хоруғ (2005–2015). Аз соли 2016 дотсенти кафедраи таърихи халқи тоҷики ДМТ. Рисолаи номзадӣ: «Саҳми Фонди Оғохон дар барқароркунии иктисодиёт ва ҳалли проблемаҳои ичтимоӣ-мадании ВМКБ Ҷумҳурии Тоҷикистон» (2004) ва рисолаи докторӣ: «Саҳми ташкилотҳои байналмилалӣ дар ҳалли проблемаҳои сиёсӣ, ичтимоӣ-иктисодӣ ва мадании ВМКБ-и Ҷумҳурии Тоҷикистон дар солхои истиқлолият (1991–2001)» (2015). Муаллифи 6 монография, 4 брошюра ва зиёда аз 150 мақолаи илмӣ.
Ос.: Нақши қаҳрамони Тоҷикистон Шириншо Шотемур дар таҷқими давлатдории миллӣ. –Душанбе, 2018.(ҳаммуаллиф).
Андешаҳои маорифпарварӣ ва ислоҳотхоҳии А.Дониш / В кнг. Аҳмади Дониш дар саргаҳи гузариш аз донишҳои таърихӣ ба илм.-Душанбе, 2018. (ҳаммуаллиф);Вклад фонда Ага Хана в развитие ГБАО.- Душанбе, 2006.-175с.; Вклад Международных организаций в улучшение экономического положения ГБАО.- Душанбе, 2013.-160с.; Участие Международных организаций в решении социальных проблем ГБАО Республики Таджикистан в годы независимости.- Хорог, 2011.-87с.; Роль международного сообщества и соседних государств в стабилизации общественно-политического положения ГБАО. -Хорог, 2012.-60с.; Вклад международных организаций в восстановление мира и стабильности в республике Таджикистан и улучшение социально- экономического положения в ГБАО.-Душанбе,2002.-68с;Исследование проблемы трудовых и ратных подвигов женщин Таджикистана в годы Великой Отечественной войны профессором Р.А Набиевой.// В кн.: Вклад профессора Р.А Набиевой в исследование актуальных проблем истории таджикского народа.- Душанбе 2018.-С244-249;Барномаи таърихи халки точик.-Душанбе, 2019.-168с;Освещение положение женщин Памира в научных трудах отечественных и зарубежных исследователей // В кнг.: На пути к гендерному равенству.- Душанбе, 2020.-С.217-227; Собирва Қ.Д., Асрориён Ҷ., НабиевЯ. Таърихи халқи тоҷик (аз аҳди бостон то ҳамлаи араб).-Душанбе, 2023.; Роль Международных организаций в укреплении сферы здравоохранения. -Душанбе, 2009.-35с.;Гуманитарная деятельность Международных организаций в урегулировании проблем беженцев.-Душанбе, 2010.-38с.; Участие Международных организаций в развитии проблем сферы образования ГБАО. – Душанбе, 2015.-55с.
Ҳакимов Нозим –н.и.т., дотсенти кафедраи таърихи халқи тоҷики факултети таърихи ДМТ.
Муаллифи 8 монография, 9 китоби дарсӣ ва зиёда аз 150 мақолаи илмӣ ва 200 қомуснигорӣ мебошад.
Ос.: Барпо гардидани ҳокимияти Шӯравӣ дар Тоҷикистон – Душанбе, 1999; Аз таърихи обёрӣ дар Тоҷикистон. –Д.: Ирфон, 1987; Ҷанги шаҳрвандӣ дар Тоҷикистон. –Д., 2001; Мардумони диёри сарбаланд–Д.: Ирфон, 1998; Ақлгароӣ дар ислом. –Д.: Ирфон, 2009; Таърихи сиёсии хилофати Араб. –Д.: Ирфон, 2009; Таърихи халқи тоҷик. Китоби дарсӣ барои синфи 10 мактабҳои таҳсилоти ҳамагонӣ. –Д., 2006, 2012, 2017; Таърихи халқи тоҷик. Китоби дарсӣ барои мактабҳои олӣ. –Д.: Ирфон, 2006; Таърихи халқи тоҷик. Китоби дарсӣ барои мактабҳои олӣ. –Д.: Ирфон, 2008; Таърихи халқи тоҷик. Китоби дарсӣ барои факултети ҳуқуқшиносӣ. –Д.: Ирфон, 2008; Таърихи мухтасари динҳо. –Д.: Ирфон, 2008; История государства и права таджикского народа. –Д., 2018; Дастури таълимӣ-методӣ оид ба методикаи таълимии ТХТ дар синфи 10.-Д.: Сарбоз, 2021. 91с.; Таърихи халқи тоҷик. Китоби дарсӣ барои синфи 10 мактабҳои таҳсилоти ҳамагонӣ. –Д.: Маориф, 2022.- 287 с.
Мақолаҳо: Давраҳои пайдоиш ва ташаккули ифротгароӣ дар таърихи башар. Дар кит. Масъалаҳои терроризм ва ифротгароӣ. Д.:, 2022.-С.-104-107.; Ҷанги шаҳрвандӣ дар Тоҷикистон (1992-1997) Қомуси миллии Тоҷикистон. Д.: 2019. Ҳуҷҷатҳои бойгонӣ ривоят мекунанд. Дар кит. Таърихи ташаккул ва фаъолияти бойгонии тоҷик: Мушкилот ва дурнамо.-Душанбе, 2023; Масъалаи намудҳои заминдорӣ дар Тоҷикистони охири асри XIX ва аввали асри XX. Дар кит. Инъикоси таърихи тоинқилобии халқи тоҷик дар осори профессор О.Боқиев.-Д.: 2024. -С.94-97; Масъалаҳои таърихи Тоҷикистони солҳои 20-уми асри XX. Дар кит. А. Ҳоҷибоев дар кит. Тақсимоти милли марзии Осиёи миёна ва сарнавишти тоҷикон.Д.: 2024.-С.57-62 ва ғ.
Шодипур Юсуф – н.и.т., дотсенти кафедраи таърихи халқи тоҷики факултети таърихи ДМТ.
Муаллифи беш аз 250 асару китобҳо, дастури методиву таълимӣ ва мақолаҳои илмиву таҳқиқотӣ, методиву таълимӣ ва адабиву оммавӣ мебошад.
Ос.: Одоби тиҷорати ниёгон (аз назари Мавлоно Ҳусайн Воизи Кошифӣ). –Д., 2000; История таджикского народа и мира в вопросах и ответах. –Д., 2004 бо ҳаммуллифӣ); Ташаккул ва таҳаввули авзои сиёсӣ, иҷтимоию этникӣ, иқтисодию тиҷоратӣ ва фарҳангии Аморати Бухоро дар охири асри XIX ва ибтидои асри XX: [ тибқи маълумоти “Таърихи ҳумоюн”-и Гулшанӣ].-Душанбе, 2023.-432с.; Одоби тоҷир ва ойини тиҷорат дар «Қобуснома». – Душанбе, 2001. – 45 с. (бо ҳаммуаллифӣ); Ховаршинос Манфред Лоренс. – Душанбе: Шарқи озод, 2001. – 126 с. (монография; бо ҳаммуаллифӣ); История путей сообщения и транспорта Таджикистана во второй половине ХIХ – начала ХХ вв. – Душанбе: Ирфон, 2005. – 244 с. (монография); Ҷавҳари таърих: (Маҷмӯаи саволномаҳо ва посухҳои тестӣ аз таърихи халқи тоҷик ва ҷаҳон ба дохилшавандагони мактабҳои олии Ҷумҳурии Тоҷикистон). – Нашрҳои якум – нӯҳум. – Душанбе: Сино, 2003-2011. – 196 с. (дастури ёрирасони таълимӣ; бо шариктаълифӣ); История таджикского народа и мира в вопросах и ответах. – Душанбе, 2004. – 96 с. (бо шариктаълифӣ); Таърихи қадими халқи тоҷик: (Замони ориёиҳо). – Душанбе, 2012. – 104 с. (Дастури ёрирасони таълимӣ); Маҷмӯаи саволномаҳои тестӣ аз таърихи халқи тоҷик ва ҷаҳон: Ба дохилшавандагони мактабҳои олии ҶТ.-Душанбе, 2013.-216 с. (Бо ҳаммуаллифӣ); Таърихи ватан: Тоҷикон дар аҳди бостон ва ибтидои қуруни вусто.-Душанбе, 2018.-190 с.; Муомилоти молию пулӣ ва иртиботи тиҷоратӣ дар музофоти Хузори охири асри ХIХ – ибтидои асри ХХ// Паёми Донишгоҳи миллии Тоҷикистон. – 2011. – №6. – С. 193-201; Истиқлолият ва ҳалли масоили мубрами тоҷикони бурунмарзӣ // Кашшофи таърих.-Душанбе, 2011.-С. 144-155 (бо ҳаммуаллифӣ); Фаъолияти соҳибкории доираҳои саноативу тиҷоратии рус дар Бухорои амирии ибтидои асри XX // Ахбори Академияи илмҳои ҶТ.: Шӯъбаи илмҳои ҷамъиятшиносӣ. – 2012. – №4.- С. 7-12; Тоҷикон ва интишори навгониҳои илмиву фарҳангии даврони сармоядорӣ // Маорифи Тоҷикистон.-2013.-№5.-С.14-17; Нақши соҳибкорону тоҷирон дар интишори навгониҳои илмию фарҳангӣ дар Осиёи Марказии охири асри Х1Х-ибтидои асри ХХ // Паёми Донишгоҳи миллии Тоҷикистон.-2014.- №3/2.- С.19-28; Нахустин шоҳроҳи туҷории Чорҷӯ-Ҳисор //Илм ва фановарӣ.-2014. -№2.-С.64-66; Ҳисори Шодмон дар «Таърихи ҳумоюн»-и Гулшанӣ// Нақши Ҳисор дар тамаддуни Шарқ: Маводи конфронси байналмилалӣ бахшида ба 3000-солагии Ҳисор, 27-28 январи соли 2015). –Душанбе: Сино, 2015.-С.163-175; Истиқлолият ва тоҷикони бурунмарзӣ // Муаррих.-2016.-№2.-С.68-90 (бо шариктаълифӣ); Истиқлолият ва аз бунбасти коммуникатсионӣ раҳоӣ ёфтани кишвар //Нақши муҳаққиқони таърихи Ватан дар рушди илму фарҳанги Тоҷикистони соҳибистиқлол: (Маҷмӯаи мақолаҳо) /Мураттиб: н.и.т.,дотсент Ю. Шодипур.- Душанбе, 2016.-С.120-143; Нақши муассисаҳои тиҷоративу истеҳсолӣ ва фароғатӣ дар тақвияти муносибатҳои савдоии Тоҷикистони тоинқилобӣ (тибқи маълумоти осори илмиву тадқиқотӣ ва хотираҳои академик З.Ш. Раҷабов)//Саҳми академик З.Ш.Раҷабов дар рушди илму маориф ва фарҳанги халқи тоҷик: (Маҷмӯаи мақолаҳо).-Душанбе, 2016.-С.142-149; Нақши қиёсии тоҷикон дар қаламрави музофоти Ҳисори охири асри 19-ибтидои асри 20: (тибқи маълумоти «Таърихи ҳумоюн»-и Гулшанӣ)// Пайванд: Номаи Анҷумани тоҷикон ва форсизабонони ҷаҳон.-2016.-№73.-С.89-94; Муҳоҷират ва интишори қабилаҳои араб дар Мовароуннаҳри асримиёнагӣ: (Тибқи маълумоти «Таърихи ҳумоюн»-и Гулшанӣ)//Робитаҳои Тоҷикистон бо Хитой:Маводи конференсияи ҷумҳуриявии илмию назариявӣ.-Душанбе:Эр-граф, 2018.-С.44-59; Робитаҳои иқтисодиву туҷҷории Суғд ва суғдиён бо Хитой тавассути Шоҳроҳи бузурги абрешим//»Забон ва фарҳанги Чин дар ченак ва фазои байналмилалӣ» /Маводи конференсияи байналмилалии илмию амалӣ, бахшида ба 10-солагии таъсисёбии Институти Конфутсии назди ДМТ. – Душанбе, 2018.-С. 156-164 (Ба забонҳои тоҷикӣ, русӣ ва хитойӣ); ФАЪОЛИЯТИ МУАССИСАҲОИ ИСТЕҲСОЛИВУ ТИҶОРАТӢ ВА ТАШАККУЛИ ТОҶИРОН ДАР ТОҶИКИСТОНИ ОХИРИ АСРИ XIX–ИБТИДОИ АСРИ XIX // Паёми Донишгоҳи миллии Тоҷикистон: Таъриху бостоншиносӣ, фалсафа ва педагогика. – 2018.- № 6.–С.33 –42; МУНОСИБАТҲОИ ТИҶОРАТИИ САРГАҲИ ЗАРАФШОН дар охири асри Х1Х-ибтидои асри ХХ: [тибқи ахбори «Рӯзномаи сафари Искандаркӯл» -и Мустаҷир] // Паёми Донишгоҳи миллии Тоҷикистон: Таърих ва бостоншиносӣ, фалсафа ва педагогика.- 2019.- № 9.- С. 28-40; Ташаккул ва тақвияти доираҳои сармоядорӣ, бозаргонӣ ва соҳибкорӣ дар музофоти Ҳисори охири асри Х1Х – ибтидои асри ХХ // Паёми Донишгоҳи миллии Тоҷикистон: Таърих ва бостоншиносӣ, фалсафа ва педагогика.-2019.-№ 8.- С. 45-57; Муассисаҳои таълимиву маърифатии Бухорои Шарқӣ дарт охири асри Х1Х-ибтидои асри ХХ [тибқи маълумоти «Таърихи ҳумоюн»-и Гулшанӣ] // Маорифи Тоҷикистон.-2020.-№ 9.-С. 37-42 -[ Ҳаммуаллиф]; Инъикоси вазъияти иқтисодиву тиҷоратии Насаф дар «Таърихи ҳумоюн»-и Гулшанӣ // Осиё ва Аврупо.- 2021.- № 1.- С. 111-118; Шӯҳрати шоҳасари академик Бобоҷон Ғафуров –“Тоҷикон” // Маорифи Тоҷикистон. -2022. -№ 7.–С.14-17. .-[ Ҳаммуаллиф]; Ташаккул ва рушди пахтакорӣ дар ТОҶИКИСТОНИ ОХИРИ АСРИ XIX – ИБТИДОИ АСРИ ХХ: [тибқи маълумоти ҳуҷҷатҳои бойгонии fрхивҳои Марказии Давлатии ҷумҳуриҳои Тоҷикистон, Ӯзбекистон ва Федерасияи Русия] // Осиё ва Аврупо.- 2022.- № 2 [10].-C. 51-58; Инъикоси вазъияти иқтисодиву тиҷоратии Насаф дар «Таърихи ҳумоюн» – и Гулшанӣ // Осиё ва Аврупо.-2021.- № 1.- С. 111-118; Академик Бобоҷон Ғафуров–олими барҷаста ва муҳаққиқи навовари таърих ва фарҳанги Машриқзамин [Маҷмӯаи мақолаҳо бахшида ба масоили умда ва рӯзмарраи ғафуровшиносии тоҷик] / Мураттиб ва муаллифи пешгуфтор: н. и. т., дотсент Юсуфи Шодипур.-Душанбе, 2021.–430 с.; Шӯҳрати оламшумули шоҳасари академик Бобоҷон Ғафуров “Тоҷикон” // Академик Бобоҷон Ғафуров–олими барҷаста ва муҳаққиқи навовари таърих ва фарҳанги Машриқзамин [Маҷмӯаи мақолаҳо бахшида ба масоили умда ва рӯзмарраи Ғафуровшиносии тоҷик] /Мураттиб ва муаллифи пешгуфтор: н. и. т., дотс. Ю. Шодипур.-Душанбе, 2021.-С.74-94 (Шариктаълиф);Саҳми академик Бобоҷон Ғафуров дар тарбияи олимони ҷавон ва муҳаққиқони соҳибистеъдоди ҷумҳурӣ // Академик Бобоҷон Ғафуров–олими барҷаста ва муҳаққиқи навовари таърих ва фарҳанги Машриқзамин [Маҷмӯаи мақолаҳо бахшида ба масоили умда ва рӯзмарраи Ғафуровшиносии тоҷик] /Мураттиб ва муаллифи пешгуфтор: н. и. т., дот. Ю. Шодипур.-Душанбе, 2021.- С.136-150 (Шариктаълиф); Таърихи Ватан: Тоҷикон дар аҳди бостон ва қуруни вусто.- Душанбе, 2019.-190 с.; Ташаккул ва таҳаввули авзои сиёсӣ, иҷтимоиву этникӣ, иқтисодиву тиҷоратӣ ва фарҳангии Аморати Бухоро дар охири асри Х1Х ва ибтидои асри ХХ: [Тибқи маълумоти «Таърихи ҳумоюн”-и Гулшанӣ]. -Душанбе, 2023.- 432 с.; Баъзе мулоҳизаҳо перомуни афкори иқтисодии маорифпарвари тоҷик Муҳаммад Содиқхоҷаи Гулшанӣ // Иқтисодиёти Тоҷикистон.- 2023.–№ 2. – С. 40-46. .-[ Ҳаммуаллиф]; Чанд мулоҳиза роҷеъ ба мардикорӣ дар Тоҷикистони тоинқилобӣ [Матн] / Ю. // Олуболу Боқиев – таърихнигори барҷастаи тоҷик ( Маҷмуаи мақолот ). – Душанбе: Сифат- Офсет, 2024.- 476 с. .- С. 177 – 193. .-[ Ҳаммуаллиф]; Чанд мулоҳиза роҷеъ ба мардикорӣ дар Тоҷикистони тоинқилобӣ // Олуболу Боқиев – таърихнигори барҷастаи тоҷик /Ба ифтихори 90-умин солгарди профессор О. Боқиев ( Маҷмуаи мақолот).- Душанбе : Сифат-Офсет, 2024. – 476 с. .- С. 177- 193.;Ҷараёни маорифпарварии тоҷикон: пайдоиш, вусъат ва аҳамияти афкори иқтисодӣ // Маорифи Тоҷикистон.- 2024.- № 7.- С. 31-33.-[ Ҳаммуаллиф]; Ташаккул ва таҳаввули авзои сиёсӣ, иҷтимоиву этникӣ, иқтисодиву тиҷоратӣ ва фарҳангии Аморати Бухоро дар нимаи дувуми асри Х1Х ва ибтидои асри ХХ: [Тибқи маълумоти “Таърихи ҳумоюн”-и Гулшанӣ]. -Душанбе, 2023.- 432 с.; Роҳи пурхатар ва саргузшти пурмуаммои шоҳасари безаволи академик Бобоҷон Ғафуров “Тоҷикон // Илм ва Ҷомеа.- 2023.–№ 1 – С. 213- 239; Таҳаввули РОБИТАҲОИ ИҚТИСОДИЮ ТИҶОРАТИИ ОСИЁИ МИЁНА БО РУСИЯ ДАР НИМАИ ДУЮМИ АСРИ XIX ВА ИБТИДОИ АСРИ ХХ.—Мақолаи илмӣ : 14 саҳ. // Маҷаллаи “Осиё ва Аврупо”.- 2023.–№ 2. – С. 40-46; Душанбе дар масири таърих (Маҷмӯаи мақолаҳо) /Мураттиб ва муаллифи пешгуфтор ва чанд андешоти судманд н. и. т., дотсент Юсуфи Шодипур ва муаллифи калон А. Абдуллоев // Муҳаррирон : доктори илмҳои таърих, профессор Н. Мирзоев ва номзади илмҳои таърих, дотсент Ю. Шодипур.-Душанбе: Студент, 2005.-140 с.; Кашшофи таърих (Маҷмӯаи мақолаҳо) / Мураттиб ва муаллифи қисмати аввал: н. и. т., дотсент Ю. Шодипур.- Душанбе, 2011.- 224 с.; Нақши муҳаққиқони таърихи Ватан дар рушди илму фарҳанги Тоҷикистони соҳибистиқлол [Маҷмӯаи мақолаҳо бахшида ба 25-солагии Истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон] / Мураттиб : н. и. т., дотсент Ю. Шодипур. – Душанбе: Сино, 2016.- 222 с.; Ташаккул ва рушди сайёҳӣ ва ҳунарҳои мардумӣ дар Осиёи Марказӣ: [тибқи ахбори сарчашмаҳои хаттӣ ва матолиби дигари таърихӣ] / Маҷмӯаи мақолаҳо бахшида ба «Соли рушди сайёҳӣ ва ҳунарҳои мардумӣ» // Мураттиб ва муаллифи пешгуфтор: н. и. т., дотс. Ю. Шодипур.- Душанбе, 2018.- 256 с.; Академик Бобоҷон Ғафуров– олими барҷаста ва муҳаққиқи навовари таърих ва фарҳанги Машриқзамин [Маҷмӯаи мақолаҳо бахшида ба масоили умда ва рӯзмарраи Ғафуровшиносии тоҷик] / Мураттиб ва муаллифи пешгуфтор: н. и. т., дотсент Ю. Шодипур. – Душанбе, 2021.- 432 с.
Тоҷов Наҷмиддин Тоҷович, (таваллуд 13.06. 1950, деҳаи Дии-Маҳмуди ноҳияи Сари Хосор, ҳоло ноҳияи Балҷувон), муаррих, номзади илмҳои таърих (1985). “Аълочии маорифи Ҷумҳурии Тоҷикистон” Муҳассили мактаби №6 ноҳияи Москва (ҳоло Мир Саид Алии Ҳамадонӣ). Хатмкардаи факултети таърихи УДТ (ҳоло ДМТ; 1971). Хизмат дар артиши ИҶШС (1971–73). Инспектори шӯъбаи маорифи ноҳияи Москва (1973-1976), муҳаррири хурд, муҳаррири Энсиклопедияи Советии Тоҷик (1976–1978) ва ҳамзамон ассистенти кафедраи таърихи ИҶШС-и УДТ ба номи В.И. Ленин. Аспиранти кафедраи таърихи ИҶШС-и УДТ 1979-1982. Ассистент (1982), муаллими калон (1985) ва дотсенти кафедраи таърихи халқи тоҷики ДМТ (аз с.1988). Муаллифи шаш китоби дарсӣ, 26 дастури таълимӣ-методӣ ва зиёда аз 80 мақолаи илмӣ.
Ос.:Таърихи халқи тоҷик. Дар ду ҷилд. -Д., 2008; Таърихи халқи тоҷик. Аз давраҳои қадимтарин то замони муосир. -Д., 2012. Фарҳангшиносӣ. – Душанбе, 2012; Таърихи халқи тоҷик дар саволу ҷавоб.-Д.: 2015.; Таърихи мухтасари тоҷикон.-Д.:, 2016, Дастури методӣ оид ба навиштани реферат. – Душанбе, 2022, 2023, 2024. -220 с.
Набиев Ятим Холмуродович – дотсенти кафедраи таърихи халқи тоҷики факултети таърихи ДМТ.
Муаллифи 1 монография ва зиёда аз 40 мақолаҳои илмӣ мебошад.
Ос.: Саноати бофандагии Тоҷикистон дар солҳои 60-80-уми асри XX (таҷрибаи таърихӣ, масъалаҳо ва сабақҳо). –Д., 2013; Муносибатҳои тиҷоратии байни корхонаҳои саноати бофандагии ҶТ бо ҷумҳурии мардумии Хитой дар замони муосир.// Маводи конференсияи ҷумҳуриявии илмӣ-назариявии ҳайати устодону кормандони ДМТ бахшида ба ҷашнҳои “700-солагии Мир Сайид Алии Ҳамадонӣ”, “Соли Оила” ва даҳсолаи байналмилалии амалиёти “Об барои ҳаёт” солҳои 2005-2015.Д.:2015.-С.300-301; Ба корхонаҳои саноатии бофандагии Тоҷикистон ҷалб кардани ҷавонон// Маводи конференсияи ҷумҳуриявии илмӣ-назариявии ҳайати устодону кормандони ДМТ бахшида ба ҷашни “25-солагии Истиқлолияти давлатии ҶТ”.-Душанбе, 2016.-С.315-316; Баланд бардоштани сатҳи дараҷаи касбии коргарони корхонаҳои бофандагии ҶТ.//Маводи конференсияи ҷумҳуриявии илмӣ-назариявии ҳайати устодону кормандони ДМТ бахшида ба “20-солагии Рӯзи ваҳдати миллӣ” ва “Соли ҷавонон”.-Душанбе.-2017.-С.302-303; Саҳми корхонаҳои саноати бофандагӣ дар баланд бардоштани иқтисодиёти кишвар.//Маводи конференсияи ҷумҳуриявии илмӣ-назариявии ҳайати устодону кормандони ДМТ бахшида ба Даҳсолаи байналмиллали амал “Об барои рушди устувор, солҳои 2018-2028” “Соли рушди сайёҳӣ ва ҳунарҳои мардумӣ”, “140-солагии Қаҳрамони Тоҷикистон С.Айнӣ” ва “70-солагии Донишгоҳи миллии Тоҷикистон”.-Д.: 2018,.-С.308-309; Ҳамкориҳои корхонаҳои бофандагии ҶТ бо корхонаҳои муштараки хориҷӣ.-Д.: 2019// Маводи конференсияи ҷумҳуриявии илмӣ-назариявии ҳайати устодону кормандони ДМТ бахшида ба “Солҳои рушди деҳот, сайёҳӣ ва ҳунарҳои мардумӣ (солҳои 2019-2021)” ва “400-солагии Миробид Сайидои Насафӣ”.-С.6-7; Инъикоси сабабҳои муҳоҷирати аҳли илму адаби Мовароуннаҳр ба Ҳиндустон дар осори А.Мухторов.// Саҳми академик Аҳрор Мухторов дар омӯзиши таърихи халқи тоҷик.-Д.:-2024.-134-140; Повышение трудовой активности рабочих ДПХБО в 80-х годах. –Д., 1994. Таърихи халқи тоҷик. -Д.: 2023.-308с.; «Формирование организации государственное управление таджикской АССР в период 1926-1929 гг..» маҷал. илмӣ назариявии «Муаррих» №4 (36).-2023; Военная перестройка народного хозяйства в годы Великой Отечественной войны//Вестник Таджикского национального университета №9, 2023.-С.34-39;
Қараев Фарҳод Қурбонович – дотсенти кафедраи таърихи халқи тоҷики факултети таърихи ДМТ.
Муаллифи 14 монографияи илмӣ, 6 дастури таълимию методӣ ва зиёда аз 100 мақолаи илмӣ мебошад.
Ос.: Историография трудового подвига таджикских народов в годы Великой Отечественной войны (1941-1945 гг.) . – Душанбе, 2001. – 70 с. (на тадж. яз.); Таджикистан в годы Великой Отечественной войны в исторической литературе 60-80-х годов ХХ века [Текст] / Ф.К. Караев. – Душанбе, 2005. – 181 с.; Герои Таджикистана [Текст] / Ф.К. Караев. – Душанбе: Адиб, 2011. – 128 с. (на тадж. яз.); Таджикистан в годы Великой Отечественной войны [Текст]: библиографическая монография / Ф.К. Караев, Ф.А. Аминов. – Душанбе, 2015. – 326 с.; Учителя Пенджикентского района в годы Великой Отечественной войны [Текст] /. – Душанбе, 2018. – 314 с. (На тадж. яз.); Ходи Кенджаев Герой Советского Союза [Текст]: библиография /. – Душанбе, 2018. – 70 с. (На тадж. яз.); Ойгул Мухаммаджонова таджикская летчица [Текст] / Ф.К. Караев. – Душанбе, 2019. – 62 с. (На тадж. яз.); Освещение трудовых и боевых подвигов посланцев Республики Таджикистан в годы Великой Отечественной войны (1941-1945 гг.) в историческом литературе [Текст] /. – Душанбе, 2019. – 224 с.; Московская битва [Текст] / . – Душанбе, 2021. – 174 с.;Таджикистан в годы Великой Отечественной Войны (1941-1945 гг.) Проблемы историографии [Текст] / . – Душанбе, 2020. – 336 с. (На тадж. яз.); Амиршоев Сафар Герой Советского Союза [Текст]: библиография /. – Душанбе, 2022. – 122 с. (На тадж. яз.); Курская дуга [Текст] / . – Душанбе, 2022. – 165 с. (На тадж. яз.); Культурная жизнь Таджикистана в годы ВОВ [Текст] . – Душанбе, 2023. – 170 с. (На тадж. яз.) (соавтор); Учителя – Герои Таджикистана [Матн] / . – Душанбе, 2024. – 270 с.
МУҲАББАТОВА Г.Ҳ. н.и.т., дотсенти кафедраи “Таърихи халқи тоҷик”,
(тав.3.4.1969, ноҳияи Айнӣ), муаррих, номзади илми таърих (2004). Хатмкардаи ДДТ (1997). Лаборанти калон (1994-2004), муаллими калон (2005–16), дотсенти кафедраи таърихи халқи тоҷик. Муаллифи 2 монография ва зиёда 40 мақолаи илмӣ мебошад.
Ос.: Тайёр намудани кадрҳо аз байни занон барои санъат. -Д., 2002; Саҳми занон дар инкишофи санъати мусиқӣ дар солҳои соҳибистиқлолӣ .-Душанбе 2022; Саҳми занон дар маҳви бесаводӣ дар солҳои 20-30-уми асри ХХ //Маводи конфронси илмию амалӣ бахшида ба 80-солагии шаҳри Душанбе. Д., 2004; Фаъолияти занон дар муассисаҳои маданӣ-равшаннамоии солҳои 20-30-уми асри ХХ.- Дар ҳамон маҷмуа; Чаману гулшани фирдавс шабистони за наст // Равзани нур. Д.,2006; Нақши занон дар инкишофи санъати театрӣ дар солҳои соҳибистиқлолӣ //Маводи конфронси ҷумҳуриявӣ илмӣ-назариявӣ бахшида ба ҷашнҳои «700-солагии Мир Саид Алии Хамадонӣ, Соли Оила ва даҳсолагии байналмилалии амалиёти «Об барои ҳаёт». Д.,2015; Вклад женшин Таджикистана в становлении и развитие профессионального искусства. //Силсиламақолаҳо вобаста бар тарбияи ҳуқуқии шаҳрвандони ЧТ.,Д.2015; Мақоми занон дар инкишофи санъати мусиқӣ дар солҳои соҳибистиқлолӣ. //Маводи конфронси ҷумҳуриявӣ илмӣ-назариявӣ бахшида ба 25-солагии истиқлолияти Ҷумҳурии Тоҷикистон. Д., 2016; Устоди устодони мо. Маҷмуаи мақолаҳо бахшида ба 80-солагии проф. Р.А. Набиева Д., 2016; Офтоби маънавиёт.-Душанбе, 2022; Нақши коркунони муассисаҳои маданӣ-таълимӣ дар баланд бардоштани маданияти умумии сиёсии аҳолӣ.-Душанбе, 2022; Саҳми занон дар маҳви бесаводӣ дар солҳои 20-30-уми асри ХХ; Роль работниц культурно-просветительных учреждений в повышении общей и политической культуры населения.- Душанбе 2023; Нақши профессор Р.А.Набиева дар таҳқиқи таърихи занони Тоҷикистон.-Душанбе, 2023; Осори муҳаққиқбонувон-ҳамчун манбаъ оид ба омӯзиши масъалаи занон.-Душанбе,2024.-С.99.
Низорабегим Хушқадамовна – н.и.т., дотсенти кафедраи таърихи халқи тоҷики факултети таърихи ДМТ.
24 июни соли 1977 дар шаҳри Хоруғи Вилояти Мухтори Бадахшони Кӯҳии Ҷумҳурии Тоҷикистон. Солҳои 1984 – 1994 дар мактаби миёнаи рақами 7-и шаҳри Хоруғ, с. 1996-2001 факултети таърихи Донишгоҳи давлатии Хоруғ бо номи Моёншо Назаршоев. Солҳои 2001-2003 дар мактаби миёнаи рақами 12-и ш. Хоруғ дар ҳайси муаллимаи таърих ва ҷомеашиносӣ, солҳои 2002 – 2009 дар ҳайси ассистенти кафедраи таърихи умумии Донишгоҳи давлатии Хоруғ. Солхои 2002 – 2005 вазифаи роҳбарии маҳфили илмии таърихчиёни ҷавон ва солҳои 2005-2008 раисии Шӯрои бонувони факултаи таъриху ҳуқуқи ДДХ, солҳои 2004-2008 унвонҷӯи кафедраи таърихи халқи тоҷики Донишгоҳи миллии Тоҷикистон. Солхои 2008-2016 муаллими калон, номзади илми таърих, аз соли 2016 то ин ҷониб дотсенти кафедраи таърихи халқи тоҷики факултети таърихи ДМТ. Аз соли 2021 докторанти кафедраи таърихи халқи тоҷики ДМТ. Зиёда аз 60 мақолахои илмӣ, монография, брошура ва васоити таълимӣ.
Ос.: Участие женщин ГБАО в общественно – политической, культурной и экономической жизни Республики Таджикистан (1991-2008гг.). –Д., 2011; Трудовой вклад женщин Бадахшана в сфере производства сельскохозяйственной продукции в годы независимости Республики Таджикистан. –Д., 2004; Участие женщин ГБАО в промышленном производстве Республики Таджикистан (1991- 2005гг.). –Д., 2005; (в соавторстве с М.Ф. Зикриеевой), Роль женщин ГБАО в охране здоровья населения и развитии физкультуры и спорта. –Д., 2006; Вклад женщин ГБАО в развитие науки и образования Республики Таджикистан. –Д., 2007.
Ҷураев Ҷаҳонгир Гулмаҳмадович – н.и.т., дотсенти кафедраи таърихи халқи тоҷики факултети таърихи ДМТ.
Муаллифи 1 монография, 1 рисолаи илмӣ, 3-дастури методӣ, 5 барномаи таълимӣ ва зиёда аз 50 мақолаи илмӣ. Бо медалҳои ҷашнии 10-солагӣ ва 15-солагии артиши миллӣ мукофотонида шудааст. Бо ифтихорномаи Вазорати маориф ва илми ҶТ сарфароз гардидааст. Дорандаи нишони сарисинагии Аълочии маориф ва илми Ҷумҳурии Тоҷикистон (2021).
Ос.: Торгово-экономические отношения Республики Таджикистан с Российской Федерацией в годы независимости. –Душанбе, 2015.; Барномаи таълимии таърихи халқи тоҷик (барои донишҷӯёни ихтисосҳои ғайритаърихи мактабҳои олии Ҷумҳурии Тоҷикистон). -Душанбе. 2019. -160 С.; Барномаи таълимӣ аз фанни «Таърихи халқи тоҷик» барои донишҷӯёни курси 2-и факултети таърих. -Душанбе. 2019. – 50 С.; Программа предмета «История таджикского народа» для студентов высших учебных заведений Республики Таджикистан. -Душанбе. 2019. – 70 С.; Саҳми академик Б.Ғафуров дар омӯзиши таърихи халқи тоҷик. // Паёми Донишкадаи Ҳарбии Вазорати Мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон). -№1 (23). -Душанбе,2020. -С.75-80.; Саҳми “Тоҷикон”- и Бобоҷон Ғафуров, дар шинохти миллати тоҷик.// Паёми Донишгоҳи милиии Тоҷикистон -№5. –Душанбе , 2020. Саҳ. 35-40; Машъалафрӯзи илму ирфон.// Бонуи равшангари таърих(Маҷмӯи мақолаҳо бахшида ба 75-солагии зодрӯзи устоди Донишгоҳи миллии Тоҷикистон Мунавварова Тамара Зокировна). -Душанбе, 2021. Саҳ.112-118.; Аҳамияти илмию амалии омӯзиш ва тадриси осори пурғановати академик Бобоҷон Ғафуров дар донишгоҳу донишкадаҳои олии ҷумҳурӣ.//Академик Бобоҷон Ғафуров олими барҷаста ва муҳаққиқи навовари таърих ва фарҳанги машриқзамин. Душанбе,2021. Саҳ.377-384.; Тантанаи сулҳу субот дар Тоҷикистони соҳибистиқлол.//Паёми Донишкадаи Ҳарбии Вазорати Мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон. -№1 (23) -Душанбе,2022. -Саҳ.36-42. ; Вовличение женщин Таджикистана в научно-исследовательскую деятельность.//Паёми ДМТ №8 –Душанбе, 2021. –Саҳ 36-40. ; Таърихнигории аҳолии деҳоти Тоҷикистон дар солҳои ҷанги бузурги ватанӣ (1941-1945).//Паёми Донишгоҳи давлатии омӯзгории Тоҷикистон ба номи С. Айнӣ. №3(98) –Душанбе, 2022. -Саҳ.295-302. ; Нақши Эмомалӣ Раҳмон дар таърихи навини тоҷикон.//Паёми Донишкадаи Ҳарбии Вазорати Мудофиаи Ҷумҳурии Тоҷикистон. -№1 (35).-Душанбе,2023. -Саҳ.134-141. ; Саҳми президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон дар таҳкими сулҳу ваҳдати миллӣ ва рушди иқтисодӣ дар Тоҷикистон.//Паёми Донишгоҳи давлатии омӯзгории Тоҷикистон ба номи С. Айнӣ. -№2 (109).-Душанбе, 2024. -Саҳ.211-115. …
Шарипов Шомаҳмад Шарифович – н.и.т., дотсенти кафедраи “Таърихи халқи тоҷик”.
21-уми майи соли 1983 дар ноҳияи Айнии вилояти Суғди Ҷумҳурии Тоҷикистон таваллуд шудааст. Хатмкардаи Донишгоҳи миллии Тоҷикистон. Соли 2005 факултети таърихи Донишгоҳи миллии Тоҷикистонро бо ихтисоси муаррих-омӯзгор хатм намудааст. Соли 2010 дар мавзуи “Барқарор ва мустаҳкам гардидани муносибатҳои дипломатӣ, иқтисодӣ-савдоӣ, илмӣ-техникӣ ва фарҳангии Ҷумҳурии Тоҷикистон бо Ҷумҳурии мардумии Чин дар замони соҳибистиқлолӣ (1991-2008)” рисолаи номзадӣ ҳимоя намудааст. Муаллифи 1 монография 2 китоб ва беш аз 35 мақолаи илмию оммавӣ мебошад. Шомаҳмад Шарипов узви Иттифоқи журналистони Тоҷикистон, Аълочии матбуоти Ҷумҳурии Тоҷикистон ва ифтихорномаҳо мушарраф гардидааст. Аз соли 2013 то 2017 ба ҳайси муаллими калони кафедраи таърихи халқи тоҷик ва аз соли 2017 то ҳол ба ҳайси дотсенти кафедраи мазкур фаъолият намудааст. Ҳамчунин аз соли 2006 то соли 2009 дар шуъбаи рӯзонаи аспирантураи Донишгоҳ таҳсил намудааст.
Ос.:. Таърихи халки точик. (дастури методӣ). Душанбе – 2015. 180 с.; таърихи Точикистони муосир. (дастури методӣ) Шарипов Ш.Ш., Қурбонов Б. Душанбе-2024. 195 саҳ; Тоҷикистон-Чин. // Таърихи равобити тичоратию иктисоди, илмию техники ва фарханги дар солҳои истиклолият. (1991-2008). (Монографияи илмӣ). Душанбе: – 2015. 230 С; Мансубияти тоҷикони Чин ва зиндагии онҳо дар Тошқӯрғон. Паёми Донишгоҳи миллии Тоҷикистон. – Душанбе, 2022. – N5. — С.55-62; Нигоҳе ба таърих ва урфу одатҳои тоҷикони Чин. Гузориш аз Донишгоҳи миллии Тоҷикистон. Кафедраи илмҳои гуманитарӣ. – Душанбе, 2021. – No8. – С.82-88; Академик Б. Литвинский, ходими илмии водии Фаргона. Паёми Донишгоҳи миллии Тоҷикистон. – Душанбе: Сино, 2006. – No 4. (30) С.12-14;Талошҳои пайвастаи Пешвои миллат Эмомалӣ Раҳмон дар мувафак гардидан ба истиқлолияти энергетикӣ. Гузоришҳои Академияи илмҳои Тоҷикистон. Шуъбаи илмхои чамъиятшиноси. – Душанбе, 2023. – No1.23. (021) С. 68-71; Таъсис ва рушди муносибатҳои Тоҷикистону Чин дар солҳои соҳибихтиёрӣ (1991-2008). Паёми Донишгоҳи миллии Тоҷикистон. Силсилаи илмҳои гуманитарӣ. – Душанбе, 2009. – № 6 (54). – С.12-15; Таърихи тоҷикони Чин. Гузориш аз Донишгоҳи миллии Тоҷикистон. Кафедраи илмҳои гуманитарӣ. – Душанбе, 2019. – No 4. – С.29-34; Муносибатхои тичоратию иктисодии Точикистон ва РХХ. Ахбори Донишгоҳи миллии Тоҷикистон. Силсилаи илмҳои гуманитарӣ. – Душанбе – 2010. No1(57). 14-19; Инъикоси Наврӯз дар маъхазҳои таърихӣ ва таҷлили он дар даврони Сосониён. Мавқеи Сосониён дар таърих ва тамаддуни ҷаҳонӣ (Материалҳои конфронси байналмилалии илмӣ-назариявӣ оид ба мавқеъи Сосониён дар таърих ва тамаддуни ҷаҳонӣ Душанбе: ДДТО ба номи С. Айнӣ, 26.04.2024. С. 199-203; зарурати ҳифзи ёдгориҳои таърихӣ ва фарҳангӣ аз нигоҳи академик Юсуфшоҳ Ёқубов, Паёми Донишгоҳи миллии Тоҷикистон – Душанбе, 2024. – С.33-40. Ахбори Донишгоҳи миллии Тоҷикистон – Душанбе 2010. No1(57), саҳ.
Равшанзод Маликфаридун – н.и.т., дотсенти кафедраи таърихи халқи тоҷики факултети таърихи ДМТ.
Дар мавзӯи – “Муқовимати шаҳрвандӣ ва раванди сулҳофарини дар Ҷумҳурии Тоҷикистон дар солҳои 90-уми асри XX. (Гражданское противостояние и миротворческий процесс в Республике Таджикистан в 90-е годы XX в.) рисолаи номзадӣ дифоъ кардааст.
Муаллифи 4 барномаи таълимӣ ва зиёда аз 30 мақолаи илмӣ мебошад.
Ос.: Программа предмета “История таджикского народа” Васоити таълимӣ Б. Курбанов, М. Ф. Зикриёева, Н. Худжасаидова, Ҷ. Ҷураев, Ғ. Шоев, М. Равшанзод. – Душанбе, 2019. 70 с.,Тестовый вопросы по истории таджикского народа Васоити таълимӣ М. Равшанзод. – Душанбе, 2019. – 80 с., Краткая история таджикского народа (Вспомогательный учебно-методический материал для студентов).М. Равшанзод, Т.З. Мунавварова. – Душанбе, 2020. – 364 с., Сборник тествых вопросов и задании по истории таджикского народа для студентов и поступающих в ВУЗ-ов Васоити таълимӣ М. Равшанзод. – Душанбе, 2021. – 135 с., Новейшая и современная история таджикского народа (Учебное пособие для студентов неисторических факултетов) Васоити таълимӣ М. Равшанзод, Н. Нурова.- Душанбе, 2024 – 208 с., Гражданское противостояние и миротворческий процесс в Республике Таджикистан в 90-е годы ХХ в. Монографияи илмӣ М. Равшанзод.- Душанбе, 2022 – 240 с., Сабабҳои сар задани ҷанги шаҳрвандӣ дар Ҷумҳурии соҳибистиқлоли Тоҷикистон Мақолаи илмӣ
Урегулирование межтадикского конфликта и восстановление мира в Республике Таджикистан Мақолаи илмӣ М. Равшанзод // Вестник Таджикского национального университета. – 2017. – № 3/7 – С.115-120.
Саҳми Созмони Милали Муттаҳид дар барқарор намудани сулҳи тоҷикон. ,Бе мурраби зери гардун муътабар натвон шудан Мақолаи илмӣ М. Равшанзод. Бонуи равшангари таърих (Маҷмӯи мақолот бахшида ба 75 – солагии зодрӯзи устоди ДМТ Мунавварова Т. З.) – Душанбе, 2021.- С.134-138., Аз таърихи Конститутсия Мақолаи илмӣ-омавӣ М. Равшанзод, Гулихандони Маликнеъмат\//Ба қуллаҳои дониш (Нашрияи Донишгоҳи миллии Тоҷикистон). №16 (1462), 16.11.2019. – С.9.
Шарифзода Ҷамолиддин Сафол (26.04.1994, ноҳияи Ховалинги вилояти Хатлон) – н.и.т., дотсенти кафедраи таърихи халқи тоҷики факултети таърихи ДМТ, директори Маркази илмӣ-таҳқиқотии Пешвои миллат.
Муаллифи 3 дастури методӣ, 2 монография ва зиёда аз 70 мақолаи илмию оммавӣ буда, дар конференсияҳои ҷумҳуриявӣ ва байналмиллалӣ дар шаҳрҳои Душанбе, Бохтар, Москва, Барнаул ва Тошканд иштирок ва суханронӣ кардааст.
Ос.: Саҳми Эмомалӣ Раҳмон дар омӯзиши таърихи тамаддун ва давлатдории ориёиҳо. – Д., 2020. – 228 с.; Освещение древней истории таджикского народа в трудах Эмомали Рахмона. – Д., 2022. – 224 с.; Таърихи халқи тоҷик дар саволу ҷавобҳои мухтасар ва тест. (бо ҳаммуаллиф); -Д., 2017. -187 с.; Донишномаи таърихӣ. -Д., 2020; Саҳми Пешвои миллат дар омӯзиши таъриху тамаддуни ориёӣ //Паёми Донишгоҳи миллии Тоҷикистон. -Д., 2018. –№4; Инъикоси таъриху тамаддуни халқи тоҷик дар асарҳои Пешвои миллат / Маорифи Тоҷикистон. -Д., 2018. №3; Инъикоси шахсияти таърихии Куруши Кабир дар осори Эмомалӣ Раҳмон/Маорифи Тоҷикистон. -Д., 2018; Масъалаи омӯзиши таъриху тамаддуни ориёиҳои Осиёи Марказӣ дар осори Эмомалӣ Раҳмон //Паёми Донишгоҳи миллии Тоҷикистон. – Д., 2018 (№5); Инъикоси таҳқиқи масоили ҳиндуаврупоиҳо дар осори Эмомалӣ Раҳмон // Паёми Донишгоҳи миллии Тоҷикистон. – Д., 2018 (№6); Инъикоси омӯзиши тамаддуни ҳиндуориёиҳо дар осори Эмомалӣ Раҳмон// Паёми Донишгоҳи миллии Тоҷикистон. – Д., 2018 (№7); Инъикоси масъалаи омӯзиши нахустдавлатҳои ориёӣ дар осори Эмомалӣ Раҳмон // Паёми Донишгоҳи миллии Тоҷикистон. – Д., 2018 (№ 8); Инъикоси дараҷаи таҳқиқи забони мардуми ориёӣ дар осори Эмомалӣ Раҳмон// Паёми Донишгоҳи миллии Тоҷикистон. -Д., 2019 (№2); Таҳлил ва омӯзиши масъалаи давлатдории Модҳо дар осори Эмомалӣ Раҳмон // Паёми ДМТ. -Д., 2019 (№5); Забон сипари миллат / Минбари ҳуқуқшинос. – Д., 2018; Инъикоси анъанаҳои мардумӣ-фарҳангии аҳди Ҳахоманишиҳо дар осори Эмомалӣ Раҳмон / Маводи конфронси илмӣ оиди “Эҳёи анъанаҳои марудамӣ” (дар факултети таърих) -Д., 2018; Махсусияти оини меҳрпарастӣ дар пажӯҳиши муҳаққиқон. Паёми ДМТ. №9. 2024. – С. 34-40; Хусусияти сиёсати забткоронаи хилофати араб дар сарзамини Мовароуннаҳр. Паёми ДМТ. №6. Қисми 2. 2024. – С. 151-158; Паёмадҳои сиёсати забткоронаи арабҳо барои забон ва фарҳанги тоҷикон аз нигоҳи Эмомалӣ Раҳмон. Паёми ДМТ. №1. 2024. – С. 37-44; Нуфузи оини меҳрпарастӣ дар Аврупои бостон. Паёми ДДОТ. №3. 2024. – С. 45-49; Ҷунбиши шуубия ва махсусияти маърифату ҷаҳоншиносии тоҷикон. Паёми ДДОТ. №4. 2024. – С. 53-58.
Абдуҳамидов Нурмуҳаммад Маҳмадраҷабович – н.и.т., муаллими калони кафедраи таърихи халқи тоҷики факултети таърихи ДМТ.
Дар мавзӯи «Саҳми Хоҷа Насируддини Тӯсӣ дар пешрафти илм ва фарҳанги халқи тоҷик» рисолаи илмӣ дифоъ намудааст.
Муаллифи 1 монографи, 15 мақолаи илмӣ оммавӣ, Аълочии фарҳанги Ҷумҳурии Тоҷикистон.
Ос.: Таърихи халқи тоҷик. Васоити ёрирасони таълимӣ барои талабагони мактабҳои таҳсилоти миёнаи умумии Ҷумҳурии Тоҷикистон. (Ҳаммуаалиф) – Д., 2011; Таърихи Тоҷикистони шуравӣ. (ҳаммуаллиф). Душанбе-2021.
Салимзода Марворид Ҳомиддин н.и.т., муаллими калони кафедраи “Таърихи халқи тоҷик”
16-уми апрели соли 1984 дар деҳаи Куҳандиёри ноҳияи Фархори вилояти Хатлони Ҷумҳурии Тоҷикистон таваллуд шудааст. Ӯ солҳои 1990–2001 дар мактаби миёнаи рақами 17-и ноҳияи Фархор, солҳои 2002–2006 Коллеҷи омӯзгории давлатии Кӯлоб аз рӯи ихтиоси таърих, солҳои 2006–2013 Донишгоҳи давлатии миллии Тоҷикистон аз рӯи ихтисоси муаррих-муаллим ва солҳои 2017–2020 Донишгоҳи давлатии молия ва иқтисоди Тоҷикистонро аз рӯи ихтисоси ҳуқуқи иқтисодӣ хатм намудааст.
Дар ин радиф солҳои 2001–2006 ба ҳайси омӯзгори мактаби миёнаи умумии таҳсилоти рақами 17-и ба номи Ё. Бегов, солҳои 2006–2008 лаборанти осорхонаи факултети таърихи ДДМТ, солҳои 2009–2011 омӯзгори фанни таърих дар мактаби таҳсилоти умумии рақами 53-и ноҳияи Фархор, солҳои 2011–2014 ба вазифаи коргузори садорати факултети журналистика, солҳои 2014–2017 аспиранти кафедраи таърихи халқи тоҷики ДМТ ва аз соли 2016 то ҷониб муаллимаи калони кафедраи таърихи халқи тоҷики факултети таърихи ДМТ фаъолият менамояд.
Ҳамчунин, аз моҳи моҳи октябри соли 2023 то ин ҷониб ба ҳайси раиси Шурои бонувони факултети таърихи ДМТ фаъолият намудаистодааст. Моҳи марти соли 2024 дар мавзуи «Взаимоотношения Таджикского национального университета с учебными и научными центрами зарубежных стран (1991–2016 гг.)», таҳти роҳбарии доктори илмҳои таърих, профессор Қаҳҳори Расулиён рисолаи номзадияшро дар Шурои дисертатсионии назди КОА Вазорати илм ва маълумоти олии Федератсияи Русия ҷиҳати дарёфти дараҷаи илмии номзади илмҳои таърих бо муваффақият дифоъ намуд.
Таҷрибаи илмӣ ва омӯзгории Салимзода Марворид Ҳомиддин зиёда аз 20 солро ташкил дода, эшон муаллифи 4 васоити таълимӣ ва 15 монография, брошюра ва мақолаҳои илмӣ мебошад. Муаллифи зиёда аз 15 мақолаи илмӣ.
Муродов Сунатулло Маҳмадраҷабович– н.и.т., муаллими калони кафедраи таърихи халқи тоҷики факултети таърихи ДМТ. Муродов Сунатулло Маҳмадраҷабович (тав. 01.01.1992 ноҳияи Восеъи Ҷумҳурии Тоҷикистон). Муаррих, хатмкардаи Донишгоҳи Давлатии Бохтар ба номи Носири Хусрав. 2011-2016 донишҷӯи факултети таърих ва ҳуқуқи Донишгоҳи Давлатии Бохтар ба номи Носири Хусрав. Аз соли 2016 то инҷониб ассистенти кафедраи таърихи халқи тоҷики ДМТ. Аз соли 2018 – унвоҷӯйи кафедраи таърихи халқи тоҷики ДМТ. Рисолаи номзадӣ: “Саҳми академик Юсуфшоҳ Яъқубов дар омӯзиши таърихи қадими халқи тоҷик”. 2023.
Муаллифи зиёда аз 12 мақолаи илмӣ.
Ос: Ҳамчунин мақолаҳои “Фаъолияти академик Бобоҷон Ғафуров дар сатҳи байналмилалӣ” (ҳаммуаллиф) // Маводи конференсияи ҷумҳуриявии илмӣ-назариявӣ бахшида ба 115-солагии академик Бобоҷон Ғафуров дар мавзуи “Бобоҷон Ғафуров- муаррифгари таърих ва тамаддуни тоҷикон”.- Бохтар, 16.12.2023.-С.23-31.
Муродов С.М. (ҳаммуаллиф) “Зарурати ҳифзи ёдгориҳои таърихию фарҳангӣ аз диди академик Юсуфшоҳ Яъқубов” Паёми донишгоҳи миллии Тоҷикистон // Паёми донишгоҳи миллии Тоҷикистон.-Душанбе, 2024, №9 (ISSN 2074-1847) С.-33-40.
Муродов С.М. (ҳаммуаллиф) “Наврӯз дар масири таърих” Паёмномаи фарҳанг. Пажуҳишгоҳи илми-тадқиқотии фарҳанг ва итилоот.-Душанбе. 2024 ( дар нашр)
Шаҳобова Дилафрӯз Алиҷоновна – лаборанти калони кафедраи таърихи халқи тоҷики факултети таърихи ДМТ
Назарова Гулнигор – лаборанти кафедраи таърихи халқи тоҷики факултети таърихи ДМТ